Tofana di Rozes

Tofana di Rozes

subiektywna ocena miejsca: ******

opracowanie: Krzysztof Sadlej
zdjęcia: Krzysztof Sadlej

Rejon

Północne Włochy, południowy Tyrol, wschodnia część Dolomitów. Grupa Tofan – Tofana di Rozes (3225 m. npm.), południowa i południowo-wschodnia ściana.

Rodzaj wspinania

Południowa ściana Tofana di Rozes nie daje dużych możliwości wspinaczkowych. Jej urozmaiconą rzeźbę, mnogość filarów i depresji przecina gęsta siatka dróg wspinaczkowych, ale większość z nich jest jednak mało znana i praktycznie nie chodzona, głównie ze względu na słabą jakość skały. Dość popularne są jedynie drogi prowadzące prawym skrajem, szczególnie ścianą czołową prawego filara. Drogi te są stosunkowo długie. Pokonują różnicę wysokości od 500 do 600 m. w około 20 wyciągach. Skała w wielu miejscach jest wątpliwej jakości. Zejście z linii drogi od razu wprowadza w teren skrajnie kruchy.

Drogi i wyceny:

• Ściana czołowa prawego filara:
  • Constantini-Ghedina, VI-
  • Constantini – Apollonio VII+ (piękna droga o idealnej linii, przechodząca przez dwa pokaźne okapy)
• Pierwszy filar:
  • Pompanin-Alvera V (duże partie łatwego terenu)

Wspinanie na Tofana di Rozes możliwe jest, ze względu na południową wystawę ściany, już na początku sezonu w czerwcu i aż do końca września, o ile pogoda na to pozwala.

Dokładne położenie oraz dojazd

Masyw Tofan wznosi się na zachód od Cortiny d’Ampezzo tworząc jedną z potężniejszych grup skalnych w tej części Dolomitów. Dojazd z Cortiny szosą nr 48 prowadzącą na Passo Falzarego. Samochód można zostawić przy szosie na jednym z licznych parkingów, lub podjechać praktycznie bezpośrednio pod ścianę do schroniska Dibona wąską drogą odbijającą w prawo.

Mapa Tofana di Rozes [0,6 Mb.]

Krótka historia rejonu

Pierwsze wejście południową ścianą Tofana di Rozes miało miejsce w sierpniu 1901 roku. A. Dimai z towarzyszami wrysowali w ścianę drogę w linii najmniejszych trudności. Droga wchodzi w ścianę w zachodniej jej części i prowadzi w dolnej części ogromną rynną, po czym skręca w lewo i dogodną rampą wyprowadza na południowo-zachodnią grań, gdzie kończą się trudności.

W czasie I wojny światowej na linii Tre Cime – Tofany – Marmolada toczyły się walki w trudnym górskim terenie. Rzesze bezimiennych żołnierzy pokonywały pionowe połacie skał bez liny, haków i specjalnych butów, za to z ciężkim ekwipunkiem na plecach. Powstało wówczas wiele, często niełatwych dróg. Dziś częścią z nich prowadzą popularne, ubezpieczone szlaki wspinaczkowo-turystyczne zwane via ferratami.

Dwie ważne drogi, prowadzące wschodnią częścią południowej ściany (ściślej południowo-wschodnią ścianą) powstały w latach czterdziestych XX wieku.

W lipcu 1944 E. Constantini i R. Apollonio poprowadzili elegancką linię idealnie środkiem ściany czołowej prawego filara. Pierwsi zdobywcy wycenili trudności na VI A2. Dwa lata później we wrześniu 1946 E. Constantini i L. Ghedina dodają nową drogę prowadzącą lewym kantem ściany czołowej prawego filara. Dziś obie te drogi przechodzone są klasycznie.

Prywatne doświadczenia

Ze względu na bliskość Cortiny d’Ampezzo, łatwy dostęp samochodem i krótkie podejście, drogi wspinaczkowe prowadzące prawym skrajem południowej ściany Tofana di Rozes są dość często uczęszczane. Należy więc unikać tego rejonu w weekendy (szczególnie sierpniowe) i niezależnie od dnia tygodnia nastawić się na wczesną pobudkę.

Noclegi i inne patenty

Planując wspinaczkę na prawym filarze południowej (a ściślej płd.-wsch.) ściany najlepiej nocować na skraju lasu kilkaset metrów poniżej podstawy ściany lub w schronisku Dibona. Poranne podejście zajmuje wówczas nie więcej niż pół godziny. Samochód można zostawić pod schroniskiem, do którego dojechać można asfaltową drogą lub na jednym z parkingów przy drodze prowadzącej dnem doliny.

Przewodniki i mapy, strony www

Mapa: Kompass 55 1:50000, Cortina d’Ampezzo

Przewodnik: „Arrampicate in Dolomiti, Vie classiche e moderne attorno a Cortina”; wyd. CIERRE Edizioni Verona 1999;
„Classis Climbs in the Dolomites” L.Dinoia, V.Casari, wyd. Cicerone Press 1987 (dostępny w Klubie).

Inne

Cinque Torri

Via Lipella (ferrata) prowadząca na szczyt Tofana di Rozes ścianą zachodnią. Na wycieczkę trzeba zabrać czołówkę, ponieważ szlak prowadzi częściowo tunelami (pozostałość po I wojnie światowej) i kask we względu na obficie spadające kamienie. Linia via ferraty jest śmiało poprowadzona i dostarcza całkiem miłych wrażeń estetycznych. Zejście prowadzi na drugą stronę do schroniska Cantore, skąd dalej bitą drogą w dół do Rifugio Dibona.

Galeria

Tofana di Rozes fot. Krzysztof Sadlej	Tofana di Rozes fot. Krzysztof Sadlej	Prawy filar Tofany fot. Krzysztof Sadlej
W ścianie fot. Krzysztof Sadlej	W ścianie fot. Krzysztof Sadlej	W ścianie fot. Krzysztof Sadlej
Cinque Torri widoczne ze ściany Tofany fot. Krzysztof Sadlej	Prawy filar Tofany fot. Krzysztof Sadlej	Topo dróg na Tofanie fot. Krzystof Sadlej